Piyasaya arz edilecek her ürünün, insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından asgari güvenlik koşullarını sağlaması gerekmektedir.
Güvenli ürün, normal kullanım koşullarında tüketiciler için risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk taşıyan ve yukarıda bahsedilen temel gerekler bakımından azami ölçüde koruma sağlayan ürünü ifade eder.
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerinde Kullanılması Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesinin (a) fıkrasına göre işyerinde kullanılacak Kişisel Koruyucu Donanım'ın (KKD), Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği'ne uygun olması gerekmektedir. Bu yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden ve işyerinde uygun KKD bulundurmayan, işveren ve çalışanlar için 6331sayılı Kanunun ilgili cezai müeyyideleri uygulanır.
Ayrıca kişisel koruyucu donanımlar işveren tarafından çalışana ücretsiz olarak temin edilmelidir. Çalışanlar kişisel koruyucu donanımlarını kullanmakla yükümlüdürler.
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği'ne uygun olmayan ürünün güvenliği şüphelidir. Ambalajının ve paketinin yırtık ve özensiz olup olmadığına dikkat edilmelidir. CE işaretinin yönetmelikte belirtilen şekilde işaretlenip işaretlenmediği, Türkçe kullanım kılavuzunun bulunup, bulunmadığı kontrol edilmelidir. Ürünün güvenliği ile ilgili şüpheleriniz varsa bize başvurabilir, ihbar veya şikâyette bulunabilirsiniz. İhbar ve şikayetlerinin için kkd.isggm.gov.tr sayfamızı kullanabilir, iletişim bilgileri bölümünde verilen adres ve telefonlardan ulaşabilirsiniz.
Evet, KKD Yönetmeliği 89/686/EEC numarasıyla 21 Aralık 1989 tarihinde kabul edilmiştir. Yönetmelik güncellenmiştir ve 2016/425 numarasıyla 21 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ülkemizde de Yönetmelik güncellenmiştir ve Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecektir.
Ürünün KKD olup olmadığına, KKD ise hangi kategoride değerlendirileceğine KKD Yönetmeliği ve Kategorizasyon Rehberine dair Tebliğ vasıtasıyla karar verilir. Yönetmelik ve Tebliğin açıklık getiremediği ürünlerin için AB Komisyonu KKD Çalışma Grubunda konu dile getirilir. Grupta tüm ilgili taraflar temsil edilir. Üye Devletlerin ve Avrupa Ekonomik Alanı(EEA)'nın yetkili idareleri, onaylanmış Kuruluşlar, standardizasyon kuruluşları, imalatçılar, işçiler ve tüketicilerin temsilcilerinden oluşan kurul kararları alır.
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği'ne uygun olmayan ürünün güvenliği şüphelidir. Ambalajının yırtık ve özensiz olup olmadığına dikkat edilmelidir. CE işaretinin yönetmelikte belirtilen şekilde işaretlenip işaretlenmediği, Türkçe kullanım kılavuzunun bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Ürünün güvenliği ile ilgili şüpheleriniz varsa bize, Bakanlık internet sayfasında bulunan şikâyet ve ihbar bölümünden ve iletişim bilgileri bölümünde verilen adres ve telefonlardan ulaşabilirsiniz.
CE işareti yeni yaklaşım mevzuatı gereği ürünün ilgili yönetmelikte belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşıladığını gösteren işarettir. Zorunludur ve ürünün serbest dolaşımı için pasaportudur.
KKD Yönetmeliği kapsamındaki donanımlar için uyumlaştırılmış standartlar zorunlu değildir. İmalatçı, ilgili Uyumlaştırılmış Standartları veya bunların bir kısmını uygulayarak ürünün KKD Yönetmeliğinin temel sağlık ve güvenlik gereklerine uygunluğunu gösterebilir. Standartların kullanılmadığı durumda ürünün güvenli olduğunu belgelemek amacıyla başka metotlar geliştirilmelidir.
Yayımlanmış standartlarla ilgili en son liste Avrupa Komisyonunun Uyumlaştırılmış Standartlarla ilgili internet sayfasında mevcuttur. Yayımlanmış standartlarla ilgili en son liste Avrupa Komisyonu’nun
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52018XC0615(03) web sayfasında mevcuttur.
Ayrıca Türkçe standartlara TSE’nin standart arama bölümünden ulaşılabilir.
İmalatçı, ürünleriyle ilgili gerekli testleri yaptırmak için yetkinliğe sahip ve resmi listede yer alan herhangi bir Onaylanmış Kuruluştan talepte bulunabilir. Ancak imalatçı veya yetkili temsilcisi aynı üründe Avrupa Birliği sınırları içinde AT Tip İnceleme Belgesi için yalnızca bir tek Onaylanmış Kuruluşa başvurabilir.
Bakanlığımızca Türkiye’de, Kişisel Koruyucu Donanımların uygunluk değerlendirme işlemlerinin yürütülmesi konusunda yetkilendirilmiş iki Onaylanmış Kuruluş bulunmaktadır. Bunlar; Türk Standartları Enstitüsü ile Universal Sertifikasyon ve Gözetim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’dir.
KKD konusunda atanmış bütün Onaylanmış Kuruluşların Listesine Avrupa Komisyonunun internet sitesinde yer alan NANDO veri tabanından erişebilirsiniz.
Avrupa Birliğinde KKD Yönetmeliğine göre belgelendirme yapan onaylanmış kuruluşların Listesi
Bakanlıkça güvensizliği tespit edilen ürünler Bakanlık internet sitesinde yayınlanmakla birlikte bu ürünlere www.guvensizurun.gov.tr (GÜBİS) adresinden de ulaşılabilir.
Mevzuata uygun olmayan ürünlerin insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan, bitki yaşamı ve çevreye bir tehdit oluşturmaması koşuluyla uygunsuzluğun düzeltilebilir olduğu durumlarda düzeltici tedbirler alınır. Bu tedbirlere uymayan üreticiye idari para cezası uygulanır. Ürünün teknik düzenlemesine uygunluğu belgelenmiş olsa bile ürünün güvenli olmadığının tespiti hâlinde ise;
- Ürünün piyasaya arzı yasaklanır,
- Ürün piyasada ise toplatılır,
- Güvenli hale getirilmeyen veya getirilmesi mümkün olmayan ürünün taşıdığı risklere göre kısmen veya tamamen bertaraf edilmesi sağlanır.
Kullanımı süresi içinde normal kullanım koşullarında risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azami ölçüde koruma sağlayan ürünü ifade etmektedir. Temel sağlık güvenlik gerekleri ise Kişisel Koruyucu Donanımın insan sağlığı, can ve mal güvenliği, çevre ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gereken asgari güvenlik koşullarıdır. Temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılayan KKD’ler güvenlidir.
Kişisel Koruyucu Donanımların mevzuata uygunluğu ve güvenli olup olmadığına ilişkin denetimler, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü çatısı altında yer alan Piyasa Gözetim ve Denetim Daire Başkanlığınca Piyasa Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri çerçevesinde yürütülmektedir. Kişisel Koruyucu Donanımların kullanılmasına ilişkin işyerlerinde yapılan denetimler ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nca gerçekleştirilmektedir.
Mevzuatımızda belirlenen risklerin toplu koruma tedbirleriyle önlenemediği veya alınan teknik önlemlere rağmen istenilen düzeye indirilemediği hâllerde kişisel koruyucu donanımlar kullanılmalıdır. Tedbirler hiyerarşisinin son halkası kişisel koruyucu donanım olmakla birlikte bu kişisel koruyucu donanımların diğer tedbirlere göre daha önemsiz olduğu anlamına gelmemektedir. Keza, iş kazası sonucu yaralanma ve meslek hastalıkları ile kişi arasındaki son bariyer kişisel koruyucu donanım olup bundan öte başka bir tedbir bulunmamaktadır.
Kişisel koruyucu donanım, kişiyi bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik tehlikesine karşı korumak amacıyla tasarlanmış ve üretilmiş kişilerce takılan, tutulan ve giyilen her türlü donanımı ifade eder. İşyerlerinde çalışanlarca kullanılan baret, koruyucu gözlük, toz maskesi gibi ürünler kişisel koruyucu donanımlara örnek verilebilir.